1. Hoa Pion bức xúc trong một entry, rằng: "Ngày Thơ Việt Nam có đã 6 năm nay, vậy mà mới năm ngoái mình mới biết. Mà không chỉ một mình mình không có info, các bạn mình không ai biết về ngày này! Đến bây giờ, báo với mọi người rằng mai là ngày thơ Việt Nam, đến quá nửa là ớ ra: "Thế à?" Xem ra, Thơ cũng cần phải được "quảng cáo", cho dù thế giới quảng cáo có bị lên án đến thế nào đi nữa, hì. Và Ngày thơ Việt Nam, một ngày hay như thế, rất cần được giới thiệu rộng rãi. Mình lên mạng search trong google, chỉ ra được duy nhất 1 tin! Mà thực ra, BTC có thể có biết bao nhiêu cách để đưa tin đến những người yêu thơ. Các phương tiện truyền thông họ đều nắm trong tay cơ mà", v.v... và v.v...
Khiến bố cún nhớ ra đã 1 năm trôi qua, kể từ ngày xảy ra vụ Phan Huyền Thư "đạo" Đặng Tiến, và tuyển tập “100 bài thơ hay nhất Việt Nam thế kỷ XX” thùng rỗng kêu to ra mắt công chúng. Cả hai sự kiện này đều gắn liền với Ngày thơ Việt Nam năm ngoái, và theo bố cún nhớ thì Ngày thơ Việt Nam 2007 được cổ động rất dữ (năm nay thế nào, bố cún chưa kịp "ngâm cứu", mới đọc qua loa ở blog bạn myselfvn 1-2 info).
Rào trước đón sau thế, để thấy rằng với người ở xa như bố cún, Ngày thơ Việt Nam 2007 bị "định vị" trong óc (não) với hai sự kiện mang sắc màu "tiêu cực". Cho dù, Ngày thơ được mô tả rất nhộn nhịp, lắm sắc màu, có nhiều "động thái" vui tươi, mọi nhẽ, cứ như trong các chùm ảnh ở đây, ở đây và ở đây (chùm cuối, cám ơn bạn Marie Sến và chúc mừng vì sắp bị lên xe hoa ;)), thì rõ. Và, VTV 4 cũng quay, rất đông nam thanh nữ tú! (Ảnh trên)
Ở bên này, có lẽ chả có hoạt động văn học nào mà rầm rộ và "quảng đại quần chúng" như thế, như trẩy hội ấy! Việt Nam đúng là một xứ sở thơ (văn)!
Rất văn hiến!
2. Tuy nhiên, nói đến vụ Phan Huyền Thư, bố cún lại hay nghĩ quẩn, về nhiều thứ. Sẽ viết dần ra...
Ở đây chỉ kể lại một chuyện nhỏ. Sau khi Phan Huyền Thư bị "phát hiện" là đã copy mà không ghi nguồn (cây thơ Thanh Tâm Tuyền), thì lập tức bố cún cũng thấy ngay là ở một cây thơ (poster) khác, tình trạng cũng hệt như vậy: một "tác giả trẻ" khác đã copy y chang của một nhà thơ đứng tuổi, trong phần giới thiệu một nhà thơ khác (rắc rối nhỉ? ;)).
Tất nhiên là bố cún ghi ngay lại nghi vấn (đã được khẳng định) này, nhưng chưa gửi đi đâu, mà muốn tham khảo ý kiến một người bạn làm báo ở nhà. Người bạn này, sau khi liên hệ với "tác giả trẻ" kia, thì nhắn lại với bố cún là, đừng công bố "phát giác" ấy. Bởi lẽ, "tác giả trẻ", khi copy, đã được sự đồng ý của nhà thơ đứng tuổi nọ!
Đến đây thì bố cún chán hẳn! Trên cương vị một độc giả, bố cún không cần biết thỏa thuận nội bộ ấy giữa hai người, nếu có. Bố cún chỉ biết, trên giấy trắng mực đen, đã xảy ra một màn copy mà không hề ghi nguồn gốc.
Tuy nhiên, nghe lời người bạn, bố cún cũng thôi ý định "công bố phát hiện" ;)
3. Câu hỏi ở đây là: tại sao lại phải copy (cọp)?
Biết rồi, khổ lắm, ở cái vòm trời này chả có gì là mới, tất cả được thiên hạ họ viết ra hết rồi, mình không copy của thiên hạ, cũng khó viết nổi cái gì, phải không?
Có một mẩu chuyện thế này, mà bố cún đã chép lại, từ báo. Khi nhà thơ Phùng Quán và Trần Dần vừa uống rượu vừa mạn đàm với nhau về thơ, Phùng Quán nói: "Theo tôi, thơ của nhân loại đã được cô đọng, đạt tới đỉnh cao tư duy của con người. Mọi cảnh đẹp của thiên nhiên, của vũ trụ, mọi vẻ đẹp của con người cả về thể xác lẫn tâm hồn... đều đã được các nhà thơ tự cổ chí kim trên khắp hành tinh miêu tả, xưng tụng hết rồi. Bây giờ ai mà làm được một câu thơ hay để góp vào kho tàng thơ đồ sộ của nhân loại thì cũng là một kỳ công, vắt trí tuệ tìm được ý thơ mới thật khó làm sao!" Trần Dần trả lời: "Sao ông tham thế? Theo tôi, bây giờ muốn thêm một dấu phẩy vào kho tàng thơ của nhân loại cũng là quá khó rồi chứ đừng nói tới một câu!" ;)
Đấy là chuyện về thơ. Rất thông cảm, thêm một dấu phẩy cũng khó, nên chuyện mượn tạm ý của nhau, thậm chí cả câu của nhau, là bình thường, mình chấp nhận cho nhau nhờ. Nhưng trong biên khảo, phê bình, lý luận, v.v..., làm gì đến nỗi không "tiêu hóa" được những gì mình học hỏi của người khác, bồi thêm cái ý của mình vào đó, dể được một thứ ít nhiều cũng mang tính riêng riêng của ta, mà phải copy?
Câu trả lời, có thể là: chúng ta... lười quá! Cứ bệ của người khác, thậm chí y nguyên, tiện hơn nhiều! Ai biết đấy là đâu? Vả chăng, truyền thống Á Đông "dĩ hòa vi quý", "chín bỏ làm mười", có biết đi nữa cũng không mấy ai nỡ làm gì nhau, ngoài sự trách cứ ngầm, nhỉ?
4. Sự copy có thể đến rất hồn nhiên, vô ý thức.
Như hôm nọ, đón Thu Vân đi học về, Thu Vân vui vẻ khoe bố là mới nghĩ ra một truyện cười, như vầy.
Cặp vợ chồng nọ mua vé máy bay đi du lịch. Tới nơi bán vé, chồng hỏi cô nhân viên: "Có được mang thiên thần lên máy bay không ạ?" Cô bán vé đáp: "Thưa, không. Hãng chúng tôi chỉ chở người". Chồng đắc thắng quay sang vợ: "Thiên thần của anh, em ở nhà vui vẻ nhé!"
Câu chuyện khá buồn cười, nhất là khi được kể diễn cảm bằng tiếng Hung. Nhưng nó quá hay, khiến bố cún nghĩ không thể là sản phẩm của một đứa bé 8 tuổi như Thu Vân. Bố gạn hỏi mãi, thì Thu Vân mới thú nhận là, Thu Vân nghe một bạn cùng lớp kể (bạn này thì xem ở báo gì đó ;)), có điều, trong bản original, thay vì "thiên thần", người chồng hỏi có được "mang vàng số lượng lớn lên máy bay không?" Trong tiếng Hung, vàng cũng đồng nghĩa với cái gì quý báu, và vợ cũng có thể được gọi là "vàng" vậy ;)
Như vậy, Thu Vân đã xào xáo một câu chuyện nghe được, và biến thành của mình, rất vô tư :)
5. Bố cún đố ai làm nghề viết, mà không bao giờ copy dưới một hình thức nào đó (ví dụ, có nhào nặn ;)). Nhất là với những ai phải "sản xuất" thường xuyên và trong thời gian ngắn ngủi - như bố cún ;) -, tệ mượn ý, tứ, v.v... càng dễ phổ biến ;) "Quên khẩn trương" tất cả những khẳng định, kiểu "cả đời tôi không bao giờ mượn của ai cái gì" (nếu có ai dám nói như thế).
Có điều, nên lắm, ý thức kìm hãm bản thân và hạn chế khi mượn của người khác. Và nếu cực chẳng đã, phải mượn, cũng nên rạch ròi, và nếu được thì biến nó ít nhiều thành của mình, bằng cách dụng công, đào sâu chút chút...
Nói thì dễ nhưng hình như làm cũng khó phết ;)
13 nhận xét:
Ôi chao, có một thông tin về ngày Thơ mà anh Linh làm một entry hoành tráng quá! :D Lại còn nhiều vấn đề, những vấn đề có thể viết ra hàng chục entry khác ấy chứ!
- Em thấy vụ Phan Huyền Thư thật là buồn, và tiếc, nhưng mà em phục cô ấy là đã viết lời xin lỗi khá chân thành, trong khi biết bao người khác khi bị người ta vạch ra lỗi "đạo" lại nhảy dựng lên cãi cố cãi cùn.
- Anh đừng nhắc đến Ngày Thơ với giọng điệu mỉa mai thế. Đã đành VN mình ở mọi khía cạnh còn nhiều "bất cập", nhưng để có được một ngày Hội văn hóa như thế là biết bao nỗ lực của nhiều người. Thiển ý của em là, ta cố gắng nhìn ra cái đẹp trong muôn điều còn lộn xộn ấy, có được ko anh? :). Không biết sao chứ em nghe đến Ngày Thơ VN, thấy rất xúc động :P, và thấy là việc quảng bá cho ngày này như thế vẫn chưa đủ.
Năm ngoái, người ta chỉ "cổ động" sau khi ngày này đã xong, đã qua rồi! Thế thì còn nói làm gì! VN mình có lẽ còn dở ở chỗ này, kể cả việc quảng bá hình ảnh của mình đối với thế giới. Ví dụ, các ngày văn hóa VN ở các nước khác chẳng bao giờ được dân bản xứ biết đến cả, có lẽ do kinh phí hay thế nào chăng mà không có các "động thái" quảng cáo đúng cách! Thật là đáng tiếc!
- Hi hi, cái vụ anh phát hiện ra, tò mò quá :))
- Thu Vân không copy, mà xào xáo, nhưng lại xào xáo quá hay, vượt cả nguyên bản. Như vậy là có đóng góp cho nhân loại đấy ạ! Khác gì... Buratino và Pinocchio? :))
- Anh "tám" thêm nữa đi ạ, để nếu cần, em xin góp một ít dẫn chứng minh họa hay hay, nhất là những tác phẩm của một vài nhà văn trẻ gần đây... Ví dụ, truyện của nhà văn trẻ PA chẳng hạn :P
Hì, sorry anh. Là tại anh viết về nhiều thứ quá, khiến người đọc cũng bức xúc muốn phát biểu ý kiến :). Em thì hay nói, anh bỏ quá cho hi hi.
Em vừa đọc lại một loạt các cây thơ của Hội Thơ năm 2007. Hầy, thực sự là thấy xúc động. Ý tưởng làm cây thơ này ko biết là của ai nhỉ, thật là hay!
Câu kết của bài trên talawas hơi cực đoan. Em nghĩ, sao không đặt vấn đề ngược lại đi, rằng việc giới thiệu nhà thơ Thanh Tâm Tuyền một cách trang trọng như thế ở Hội Thơ đánh dấu bước chuyển biến tích cực trong suy nghĩ của những người làm văn hóa ở VN... hay là gì gì đó?
Oái, có nói xỏ ạ? Sao em đọc ko nhận ra nhỉ, hi hi. Để em đọc lại!
@ Hoa Pion: "góp ý" liền tù tì nhiều thứ thế? Để từ từ... khoai sẽ nhừ đã chứ? ;)
Phải nói ngay về ý "giọng điệu mỉa mai": khổ lắm, đấy là cái "giọng điệu" của anh, với bất cứ cái gì, chứ ko phải mang ý tiêu cực đâu! Xin "minh định" để tránh hiểu nhầm!
"Phát hiện" của anh, ai tò mò thì PM thôi, ko nên public :)
Entry này, và một số cái sắp tới (hy vọng, nếu... điều kiện thời gian cho phép ;)), cũng có ý gom góp một số "phát hiện", để "mổ xẻ", phân tích thôi, ko có tà ý gì cả... Cứ chia sẻ nhé ;)
@ Hoa Pion: nên góp ý chứ, thậm chí, phải góp ý ;)
Về vụ Phan Huyền Thư thì nhiều người đã nói, NCTG cũng có lọt "phỏng vấn nhanh" ấy, ý kiến mỗi người một phách. Gần anh nhất, có lẽ là ý kiến của bạn Minh :)
Nếu cần phải nói "quan điểm" riêng của anh thì có hai điều độc lập với nhau ở đây:
- Giới thiệu Thanh Tâm Tuyền trên "cây thơ" là OK, "biểu hiện cởi mở", v.v... và v.v... ở Việt Nam,
- Phan Huyền Thư copy ko ghi nguồn, rồi "xin lỗi" kiểu mỉa mai - sau đó còn nói xỏ talawas (là nơi Thư từng đăng bài) - là điều ko đẹp.
Sẽ viết thêm về chuyện (dài kỳ) này...
Bạn Linh có tổng hợp một số info liên quan dến vụ này ở một chỗ, xem tiện hơn: http://blog.360.yahoo.com/blog-LHs64Q8nc6oA.KIg0brqXw--?cq=1&p=3484
Mấy link sau cũng có vài info đáng để ý. Cho dù bố cún cũng ko khoái ông Nguyễn Hòa (chuyện riêng ;)):
http://www.vtc.vn/vanhoa/dsvn/154242/index.htm
http://vtc.vn/vhgt/dsvn/154246/index.htm
Phan Huyền Thư từng đăng cái nọ cái kia trên talawas, nhưng trả lời phỏng vấn báo Việt Nam, cô lại gọi talawas một cách phiếm chỉ là “trang web không chính thống” nên “phát ngôn của họ không ảnh hưởng nhiều đến tôi”, cái này hơi dở...
Không sao cả!
Nên có những sự kiện như thế. Những gì còn lại, dù tốt hay chưa tốt tự nó sẽ tồn tại.
2Ti phủ nhận sạch trơn thế??? ;)
Ngày thơ Việt nam chỉ là nơi để những người thích nổi tiếng đến để nghe người khác tung hô mình :(
... ma dung la linh tinh that... Va linh tinh nhat la chuyen can tro de tap "Tran Dan - Tho" khong duoc xuat hien mot cach dang hoang... bo tay...
Tôi không tham gia ngày hội này.
Song có nghe loáng thoáng thông tin là ngày thơ lần này đã lấy chủ đề là "mừng 40 năm thành công của cuộc Tổng tiến công Tết Mậu Thân".
Thế bác Linh không bình luận gì về chi tiết này à?
Ps: Bác có hai bé kháu quá nhỉ, chúc gia đình bình an nhé!
@ Người Trẻ: Tôi chưa nghe vụ này. Tuy nhiên, nếu có, thì là vô duyên.
Và vô duyên hơn nữa, nếu có chuyện ấy, và chuyện cấm tập thơ Trần Dần (Phạm Xuân Xuyên có xác nhận trên talawas), mà các bác như Hoàng Hưng, Dương Tường... vẫn thản nhiên "trình diễn thơ" (nội dung và chất lượng của sự "trình diễn", tôi ko dám bình luận vì ko hiểu, cho dù đã được báo chí gợi ý ;))
Cứ đà này sẽ sớm có thêm một tài năng văn học gốc Việt ở Hung.
Đăng nhận xét