Chuyện yêu - Mỵ Châu & Trọng Thủy

1. Chuyển đề tài cho thư giãn chút.

Mấy bữa trước nhân post bài về lịch sử Việt Nam, liên quan đến An Dương Vương - Mỵ Châu - Trọng Thủy; rồi lại xem bài về vụ tái tạo nỏ thần ở Việt Nam (coi ảnh thì thấy cũng có gì kỳ diệu lắm đâu? có lẽ các nhà nghiên cứu của ta chưa phát hiện ra cáo tinh túy của nỏ thần, bét ra cũng phải như hỏa tiễn Cachiusa của Nga La Tư ấy chứ???), mới nhớ ngày xưa có hai bài thơ được coi là khá “nổi đình đám” về tích Mỵ Châu - Trọng Thủy.

Đáng chú ý là cả hai tác giả đều là “nhà thơ quân đội”, ấy thế mà cả hai đều bốc phết, rắp tâm cổ vũ… cứ yêu tràn, yêu đại, bừa bãi, không cảnh giác, dầu… mất nước cũng đành ;) Có lẽ hai ông này trót quên lời phê của đại thi hào Tố Hữu, bảo Mỵ Châu “trái tim lầm chỗ để trên đầu” nhỉ? (*)

TRIẾT LÝ KHI YÊU
(Vương Trọng)

Chừng mực với mọi điều
Với tình yêu xin đừng chừng mực
Đã yêu thì yêu như lửa đốt
Cây cành nào cũng phải cháy thành tro
Đã yêu thì yêu như rượu bốc
Trên có trời, dưới đất, giữa hai ta

Đã yêu thì yêu như ông bà
Tam tứ núi cũng trèo, ngũ lục sông cũng lội
Lên đò sang ngang, vai mang khăn gói
Thương mẹ thì thương, con cứ theo chồng

Đã yêu thì yêu như Tiên Dung
Đẳng cấp sang hèn không bàn đến
Đã yêu thì yêu như Mỵ Châu
Đầu dù rơi vẫn không sai lời hẹn
Đã yêu thì yêu như Trương Chi
Thân dù tan, hồn lặn vào đáy chén ...

Nồng ấm thế ơi em thương mến
Rượu bốc trên môi, lửa rực trong tim
Nghe anh nói, vòng tay em siết chặt
Đã yêu thì quý nhất khoảng lặng im!

MỴ CHÂU
(Anh Ngọc)

Lông ngỗng lông ngan rơi trắng đường chạy nạn
Những chiếc lông không tự biết giấu mình

Nước mắt thành mặt trái của lòng tin
Tình yêu đến cùng đường là cái chết
Nhưng người đẹp dẫu rơi đầu vẫn đẹp
Tình yêu bị dối lừa vẫn nguyên vẹn tình yêu

Giá như trên đời còn có một Mỵ Châu
Vừa say đắm yêu đương vừa luôn luôn cảnh giác
Không sơ hở, chẳng mắc lừa mẹo giặc
Một Mỵ Châu như ta vẫn hằng mơ
Thì hẳn Mỵ Châu không sống đến bây giờ
Để chung thủy với tình yêu hai ngàn năm có lẻ
Như anh với em dẫu yêu nhau chung thủy
Đến bạc đầu bất quá chỉ trăm năm

Nên chúng ta dù rất đỗi đau lòng
Vẫn không thể cứu Mỵ Châu khỏi chết
Lũ trai biển sẽ thay người nuôi tiếp
Giữa lòng mình viên ngọc của tình yêu

Vẫn còn đây pho tượng đá cụt đầu
Bởi cụt đầu nên tượng càng rất sống
Cái đầu cụt gợi nhớ dòng máu nóng
Hai ngàn năm dưới đá vẫn tuôn trào

Anh cũng như em muốn nhắc Mỵ Châu
Đời còn giặc xin đừng quên cảnh giác
Nhưng nhắc sao được người hai ngàn năm trước
Nên em ơi ta đành tự nhắc mình...

Hai bài này, vào lúc điểm ra đời (loanh quanh thời “cổi trói” của ông Nói & Làm), thuộc loại rất “cấp tiến”. Như bố cún nhớ, “Triết lý khi yêu” còn bị một “độc giả” báo nọ phê phán, vì con ông ta đọc bài này sẽ không thể lý giải được những gì học trong trường phổ thông, theo đó cần lên án cha con An Dương Vương & Mỵ Châu nhẹ dạ, mất cảnh giác, gây mất nước. Còn bài “Mỵ Châu”, tuy có khổ thơ cuối vớt vát lập trường (đây là khổ yếu nhất trong bài), nhưng rõ ràng là tác giả tỏ ý “bênh” tình yêu Mỵ Châu & Trọng Thủy.

Thế mới thấy yêu là thứ phức tạp, phức tạp trong đời thường đã đành, mà trong "truyện triều đình", còn dẫn đến vong quốc như bỡn. Như huyền thoại về mối tình Đường Minh Hoàng & Dương Quý Phi, hay Chu U Vương & Bao Tự, mà bố cún có dịp đến tận “hiện trường” ngó nghiêng…

2. Cũng vẫn đề tài mối tình Mỵ Châu - Trọng Thủy, bài viết sau không bằng lòng với việc đơn thuần “đi” chùm ảnh về “Dân Cả Quậy tưng bừng mở hội Cổ Loa”, mà còn có “tham vọng” “lập thuyết”:

“… huyền thoại giếng Ngọc Mỵ Châu thì bao lâu nay vẫn chỉ là huyền thoại. Các nhà văn hóa chỉ có thể đưa ra kết luận xơ cứng như: “Tình yêu lầm lẫn của nàng Mỵ Châu đã dẫn đến câu chuyện mất nước: “Tôi nhớ ngày xưa chuyện Mỵ Châu / Trái tim lầm chỗ để trên đầu / Nỏ thần vô ý trao tay giặc / Đến nỗi cơ đồ đắm biển sâu”.

“Như vậy, lễ hội Cổ Loa có vẻ như một bài học cảnh tỉnh cần phải nhắc đi nhắc lại mỗi năm một lần để mọi người dân Việt phải ghi lòng tạc dạ chuyện an nguy của nước nhà bao giờ cũng phải đặt trên tình riêng, hạnh phúc cá nhân. Nhưng ý nghĩa của huyền thoại giếng Ngọc Mỵ Châu có phải chỉ là bài học giản đơn như thế? Tại sao những viên ngọc trai nơi nàng Mỵ Châu gặp nạn nếu đem rửa nước giếng Ngọc nơi chàng Trọng Thủy trẫm mình lại trở nên trong hơn và phát sáng?”

Có lẽ lần đầu mới có người dám “chê” thi hào Tố Hữu một cách “xấc xược” như vậy ;) Ý bài viết thì không có gì mới – vẫn là kiểu “chỉ tình yêu ở lại”, blah blah (bá láp)… - nhưng câu cuối vậy là mạnh bạo: “Tình yêu có hóa giải được thù hận giữa con người với con người hoặc cao hơn, giữa các quốc gia?”

Chỉ tiếc là kết luận hơi mang dáng dấp “vẻ vang dân Việt”: “Chỉ nguyên mấy câu hỏi này thôi, huyền thoại giếng Ngọc Mỵ Châu cũng đã xứng đáng là một kiệt tác văn hóa của nhân loại.” Nhưng không sao, cao hứng… bất tử ngợi ca tình yêu, có quá đà chút, âu cũng là sự có thể thể tất!

3. Tò mò, bố cún lang thang trên mạng thì thấy ở đây có nhiều thơ thẩn tụng ca tích Mỵ Châu - Trọng Thủy.

Đã thống nhất với bạn Minh rằng, thơ thẩn yêu đương, dễ đọc, dễ xúc động, dĩ nhiên có thể sến (nhiều hay ít, tùy), nhưng cũng có chút ý nghĩ của nó. ;)

Chả thế mà các chùm thơ yêu trên NCTG, nhất là nếu khéo chọn được một câu mùi mẫn làm “đề từ” cho cả chùm để “câu khách”, thì bao giờ cũng có lượng người đọc rất đông đúc.

Bố cún vẫn nhớ một câu tay bạn Hung cùng lớp, vẻ rất thương hại, khi một tay khác tự nhiên vô cớ bỗng đâm đầu đi… yêu (chuyện cách đây cũng chừng 18 năm rồi). Nếu dịch ra tiếng Việt thì là như vầy: “Hỏng rồi, ngay từ rễ! Biết thế còn cố đấm ăn xôi làm gì!”

Ý cậu ta nói, tình yêu – vì bản chất của nó - hỏng ngay từ khi bắt đầu. Theo ngôn ngữ bố cún thì, “nhà Hán đổ từ đấy!”

Thế mà thiên hạ tự cổ chí kim vẫn yêu, lạ! Chắc là để chuốc lấy “thú đau thương” ;)

4. Entry này ý tứ lộn xộn, rất vô nghĩa, chỉ là chuyện làm quà chứ không có ngụ ý gì ;)

(*) Cũng trong bài này, ngay sau khổ thơ cổ kính về Mỵ Châu, lại có một khổ “tân kỳ” hơi bị chán (và điển tích rắn rết này thiết nghĩ cần phải chú thích cho hạng độc giả loàng xoàng như bố cún ;)):

Chuyện cô du kích xóm Lai Vu
Rắn quấn bên chân vẫn bắn thù:
“Mỹ hại trăm nhà, lo diệt trước
Rắn, mình em chịu, có sao đâu!”

Ghi chú: đã đưa thêm link vụ rắn rết để bà con "ôn cố tri tân" :)