Kỹ nghệ “cọp” của Việt Nam

Xin nói ngay để tránh hiểu nhầm, và đỡ rầu (sầu) lòng cho các vị Trần Dần, Phan Văn Hùm, Phạm Hổ…: “cọp” ở đây không phải nói về “ông ba mươi”, mà về tệ “luộc”, “cọp-pi” rất thịnh hành và hồn nhiên của dân Việt, mà cố nhiên là không mới, và đến giờ thì cũng không có gì là lạ lẫm cả.

1. Số là thế này: sáng nay, dậy, mở hòm thư, thì nhận được một lá có “tít” rất gợi cảm, lả lơi: “Ai còn nhớ đến tên em?” Mở ra, thấy mấy dòng hết sức trầm trọng và đượm màu ta-bu:

CHUYỆN NGHIÊM TÚC
Phật Tử và Gái Bán Dâm
<link>
Hãy chuyển đến mọi người cùng đọc.
Mến chuyển đến các bạn.

Người gửi, dĩ nhiên bố cún không quen, và xem phần người nhận thì có thể lờ mờ hiểu rằng thư được chuyển đến một danh sách, mà bố cún chỉ là một trong số đó.

Những tưởng lại một vụ bê bối gì liên quan đến sư sãi, nhưng mở link ấy ra, té ra không phải. Đó là bài (kèm ảnh) “Cô gái bán thân”, được chú ngay ở đầu bài, rằng “Theo Cần Thơ Online - dịch từ Tân Hoa Xã”. Còn “nguồn” mà trang web về Phật Giáo trên có được để bốt bài, là “bạn đọc Trương Kim Anh – Na Uy”, theo như lời cám ơn ở cuối bài.

Âu cũng là chuyện thường: một trang web – cho dù là Phật Giáo – có quyền đăng những bài viết “thế tục” (kể cả chuyện gái mại dâm), miễn là nó không đi lại hệ thống giá trị “từ bi hỉ xả” của mình. Bài viết có thể do người chủ trương (BBT) trang web kiếm từ đâu đó (và thông qua các hình thức ứng xử tối thiểu như viết 1 cái mail chào hỏi, làm quen, xin phép tác giả - nếu được), hoặc do bạn đọc, “thân hữu” nào đó gửi tới giới thiệu (trong trường hợp này cũng nên kiểm tra lại chút, ví dụ, hỏi vị “thân hữu” ấy xem nguồn thật của nó ở đâu, v.v…)

Tuy nhiên, đáng nói ở đây là, bài báo về chuyện cô giáo (bên Tàu) làm gái điếm để giúp đỡ… trường sở, thì quen quá: ấy là bài Trang Hạ dịch và bắt đầu bốt cách đây cả chục ngày! Và Trang Hạ - sau khi dịch - còn nói rõ rằng đó là một bài báo bịa đặt của một nhà văn “lưu manh”, và đang bị lên án.

Cái “hay” là, tên Trang Hạ (trên tư cách người dịch và giới thiệu) dĩ nhiên bị ỉm đi, và đoạn nói về nguồn gốc mờ ám của bài báo, thì không hề được nhắc đến. Không rõ, đây là chủ ý của “bạn đọc” đã giới thiệu bài báo cho trang web, hay của chính người chủ trương trang web.

2. Tò mò, dạo một vòng trên google với từ khóa là tên cô gái trong bài viết, hóa ra bài của Trang Hạ xuất hiện trên khá nhiều blog, diễn đàn này nọ. Và đáng chú ý, là có mấy điểm khá đồng nhất, như đã nói ở trên:

- Tên Trang Hạ nói chung không xuất hiện ở bất cứ đâu ;) (cái này dễ hiểu, vì Việt Nam khi “cọp” thường giấu nhẹm nguồn đi – nhưng tại một vài nơi “tử tế”, thì danh tánh người “sưu tầm”, “giới thiệu” lại được chua trang trọng, tỉ dụ ở đây ;))

- phần hai bài của Trang Hạ về “nhà văn lưu manh” cũng đương nhiên bị “đục” mất (giả thiết là do muốn giữ và phát tán một câu chuyện mang yếu tố giật gân, nên cũng bất cần để tâm đến chuyện nó là bịa đặt?)

- tựa đề bài viết (nguyên thủy Trang Hạ đặt là “Nhà văn lưu manh hay câu chuyện cảm động về cô giáo làm điếm”) nhìn chung được thay tứ tung cho ăn khách và thu hút sự chú ý ;). Nghĩa là các vị “luộc” cũng có dụng công giật tít ;)

3. Tuy nhiên, để phòng trường hợp mình cứ hay nghĩ… tiêu cực cho người khác (biết đâu chính tác giả cho phép báo chí… thiên biến vạn hóa với chính bài viết của mình, thì sao? ;)), bố cún có hỏi ngay Trang Hạ thì được câu trả lời của Trang Hạ là đúng cô vừa dịch xong bài này hôm kia và cô không hề biết gì về mấy chuyện "cọp" này. Sau đó, một số “biện pháp cần thiết” đã được Trang Hạ đưa ra, ở đây và ở đây.

4. Chuyện “cọp” thực chất xảy ra như cơm bữa, ngay NCTG rất vô danh mà bài vở cũng bị “cọp” đây đó, bố cún có thử “phản hồi” (rất lịch sự) cho một vài trang web, thì dĩ nhiên là không đời nào nhận được hồi âm.

Một chuyện xảy ra rất “thường ngày ở huyện”, thì có nên bức xúc không nhỉ?

- Không, vì như thế mình sẽ bị stress triền miên mất. Mình phải biết “sống chung với lũ”, hòa mình vào hoàn cảnh mình sống, "thích nghi với những điều kiện ngoại cảnh" (thuyết Darwin). Như thế mới thọ được.

- Ừ, cơ mà cũng không nên như thế. Nhân nhượng để họ “cọp” bài của mình cũng là cách dung túng một hành vi phi đạo đức và bẩn thịu! Sao ăn trộm mấy con vịt mà bị đưa tên, ảnh lên báo, như thể sắp… lật đổ chế độ, mà hội “cọp” này vẫn được nhơn nhơn như thế, nhỉ?

Ở đây chưa nói đến chuyện tác quyền, nhuận bút là những cái gắn liền với luật pháp và tài chính, to tát. Chỉ nói đến chuyện, các bạn có muốn đăng lại, mất gì một lời nói, một cái e-mail cho tác giả? Và nếu dẫn nguồn ở đó, thì các bạn thiệt hại lắm sao?

Nhân chuyện Trang Hạ, trả lời luôn “bạn” “VieTimes” về một chuyện cũ - và để các bạn khác được tỏ tường, nếu các bạn rất muốn đăng tải cho nó văn minh (xin phép tác giả, dẫn nguồn…), nhưng chả hiểu “tác giả” ở đâu mà “xin” -, rằng: các bạn làm ơn vào đây trước khi đưa lại bài của NCTG (điều mà bố cún và các tác giả của báo rất vui và sung sướng vô ngần, vì được để tâm, mưa móc ;)).

(*) Xin phép Trang Hạ cho "cọp" tấm hình cô gái trong bài viết làm minh họa!

+ Ghi chú: Trang "Phật Giáo Đại Chúng" bố cún nhắc đến ở đầu entry đã hạ bài với lý do "BÀI VIẾT ĐÃ XÓA KHỎI TRANG NHÀ DO THÔNG TIN CUNG CẤP KHÔNG CHÍNH XÁC TỪ BẠN ĐỌC..." (không rõ do ai phản hồi?). Vậy là rất nhanh chóng, có trách nhiệm và đứng đắn, trong vụ này.

Bố cún mong thông tin từ các trang khác, xem "văn hóa ứng xử" có những trạng thái đa dạng như thế nào ;)