1. Thế là Hà Anh "trắng tay" trong cuộc thi HHHV Việt Nam 2008, hiểu theo nghĩa không được vào Top 5, lại cũng không được bất cứ một giải phụ nào. Hà Anh còn "trắng tay" trong mắt một số người, có thể trước kia có cảm tình với cô, nhưng giờ chuyển sang "phản cảm" vì hành động bỏ vào sau cánh gà và không ra sân khấu ngay cả khi lễ trao giải được tiến hành.
Trước ngày chung kết 1 tuần, VNN đăng bài phỏng vấn Hà Anh, Hạnh Phượng thực hiện, có đoạn sau:
Hỏi: Trước khi quyết định tham gia thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam, Hà Anh có nghĩ nếu "trắng tay" tại cuộc thi này, tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến "cái giá" của một siêu mẫu đã thành công tại nước ngoài không?
Đáp: "Cái giá" là độ hiệu quả công việc và khả năng trong công việc chứ không phụ thuộc vào danh hiệu, Hà Anh nghĩ vậy! Cuộc thi sẽ cho thí sinh khả năng để tỏa sáng, và việc có thể tận dụng hết cơ hội có được để tỏa sáng cũng là một trong những yếu tố thuyết phục mọi người về "thương hiệu" của Hà Anh.
Cuộc thi HHHV Việt Nam vừa qua có cho Hà Anh "khả năng để tỏa sáng", "tận dụng hết cơ hội có được để tỏa sáng" và "thuyết phục mọi người về "thương hiệu" của Hà Anh" hay không, mỗi người đều có thể có câu trả lời cho câu hỏi này. Riêng với Hà Anh, câu trả lời có lẽ là "không", "không" và "không", với hành động "bất phục" diễn ra trong đêm 31-5 qua.
2. Hà Anh trước nay vẫn được đánh giá là người hết sức chuyên nghiệp, hết sức tỉnh táo, thực tế và tham vọng trong công việc của cô, nghề người mẫu. Đến với kỳ thì HHHV lần này, có lẽ cô cũng đã mang cách nhìn nhận ấy, ít nhất là trong những bài trả lời báo chí.
Không chỉ một lần, Hà Anh đã khẳng định, đi thi lần này, mục tiêu của cô không phải là chỉ để "chơi" và "rút kinh nghiệm", mà "mục đích duy nhất là mong mình được lựa chọn làm thí sinh đại diện cho Việt Nam ở cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2008". Cũng không chỉ một lần, Hà Anh khẳng định "khi đã thi thì không thể để tinh thần xao động", nên "sẽ không để ý đến những lời đồn đại mà chỉ tập trung thể hiện sắc đẹp và khả năng của bản thân". Bởi lẽ, "sự chuyên nghiệp, kỷ luật và tận tâm với cuộc thi là những điều Hà Anh sẽ thực hiện mọi nơi, mọi lúc". Và, cũng không chỉ một lần, Hà Anh nói đến sự tự tin của mình một cách... hết sức tự tin: "tự tin vào những gì thuộc về bản thân", và "chưa bao giờ cảm thấy thua thiệt hay kém cỏi hơn các người mẫu thế giới". Và cô còn nói thêm: "Khi đã xác định bản thân mình thế nào, thế mạnh của mình là gì thì đúng như các cụ bảo vậy: "Biết người biết ta, trăm trận trăng thắng".
Không ít người cho rằng, chính sự tự tin, quan niệm chuyên nghiệp về nghề nghiệp ấy của Hà Anh, xuất hiện trên nhiều bài báo dày đặc trên báo chí Việt Nam, lại trở thành "con dao hai lưỡi", dưới con mắt nhiều người, và con mắt BGK, ở một xứ mà mọi thứ đều nghiệp dư (kể cả việc tổ chức cuộc thi này, chắp vá, lộn xộn), và ở một nơi mà cá tính mạnh mẽ, cũng như, cái tôi và sự tự tin của cá nhân lắm khi trở thành... "phản cảm" trong cái biển lờ nhờ, xam xám của những bộ đồng phục chật hẹp.
3. Cũng có người, thạo hậu trường những trò tổ chức kiểu này ở Việt Nam (khi kết quả, nhìn chung, đã được dàn xếp và biết trước theo một cơ chế nào đó, có giời biết), cho rằng Hà Anh vẫn chưa chuyên nghiệp ở chỗ cô mới chỉ "biết mình", mà chưa... "biết người" (thực tế Việt Nam, BGK...)
Có lẽ không phải. Trong bài trả lời phỏng vấn nói trên, Hà Anh cũng đả động nhè nhẹ "Hà Anh nghĩ cuộc thi HHHV Việt Nam lần này sẽ phải chọn ra người xứng đáng đại diện cho đất nước mình trong cuộc thi HHHV thế giới nên Hà Anh tin là cuộc thi sẽ công bằng". Trước đó mươi ngày, sự công bằng cũng được Hà Anh ám chỉ, trong message cô gửi từ ngày 13-5 trên Diễn đàn Hiệp hội Học sinh Hà Nội - Amsterdam (HAO), khi cô tỏ ý "rất mong ban quản lý giúp đỡ cổ động các thành viên cổ động cho HA trong cuộc thi này để giới trẻ, sinh viên chúng ta có tiếng nói hơn đối với công luận và cuộc thi", bởi lẽ, như cô nói, "điều concern đối với Hà Anh là việc liệu có một cuộc thi công bằng như ý muốn, để chọn ra một ứng cử viên xứng đáng cho Việt Nam hay không?" Sau đó, đôi ngày trước chung kết, chị Lệ Hà, mẹ Hà Anh, một người chắc hiểu rõ "các CUỘC THI ở Việt Nam, nhất là các cuộc thi sắc đẹp" (như lời chị), đã có một entry khá u ám, trong đó, những quan ngại của chị về sự công bằng của BGK được thể hiện rất rõ.
Phải chăng, sai lầm của Hà Anh là dù trong thâm tâm đã biết đến những trở lực có thể rất lớn của "ngoại cảnh", mà vẫn tạm bỏ qua nó (như một thứ đồn thổi không đáng quan tâm) mà tập trung cho cuộc thi, vẫn "ngây thơ" khi đặt lòng tin quá lớn vào khả năng, vào tri thức của mình, để tự đặt cho mình mục tiêu cao nhất, để rồi chính những điều đó lại trở thành áp lực cho cô? Để rồi, với niềm khao khát rất "chân chính" là đại diện cho Việt Nam trong cuộc thi HHHV Thế giới - mà ở những hoàn cảnh bình thường (chứ không bất thường như Việt Nam) thì Hà Anh phải là một ứng viên rất sáng giá - đã gặp phải một thực tế phũ phàng với việc cô bị loại khỏi Top 10?
4. Cử chỉ bỏ đi của Hà Anh trong đêm chung kết, không ít người đã liên tưởng đến sự thiểu bản lĩnh, thiếu chuyên nghiệp... khi ấy mới lộ rõ, để rồi suy ngược lại là, việc Hà Anh không lọt vào Top 5 là... xứng đáng!
Có lẽ để đánh giá được đúng hành động ấy, cần biết thêm những thông tin hậu trường của cuộc thi (là điều người "ngoại đạo" chỉ có thể hình dung). Một số bài viết trên báo Việt Nam không phê phán nặng cử chỉ ấy, thậm chí VNN còn nhận xét khá... nhẹ nhàng: "Ngay thái độ của thí sinh Vũ Nguyễn Hà Anh (quay ngoắt người bỏ vào cánh gà khi tên mình không được xướng lên trong danh sách 5 thí sinh thi ứng xử) cũng được gắn với chuyện bất mãn vì không khí màu xám bao phủ quanh cuộc thi, thay vì có thể khẳng định đây là hành động không đẹp".
Bất mãn, hay "trung thực với tình cảm của mình, sống thật và không giả dối" như ai đấy nhận xét, có lẽ đều đúng trong trường hợp này. Không hiểu sao, có thể liên tưởng hơi khập khiễng đến cú đánh đầu - làm tan tành sự nghiệp của chính mình, và tan tành ước mơ vô địch WC - của Zidane mấy năm trước. Có những lúc, có thể làm như vậy, và thậm chí, cần làm như vậy, điều mà - trên lý thuyết - là không nên làm...
5. Nhân vụ này, mới lần mần tìm lại một số tin, bài cũ về Hà Anh trên NCTG xưa, post lại trên trang điện tử. Trong số đó, có bài có thể coi là (một trong) những bài phỏng vấn đầu tiên về Hà Anh, trên báo chí.
Lâu lắm, không "trò chuyện" với Hà Anh. Sau năm 2006 nhiều thành công, báo chí trong nước đã liên tục "khai thác" cô, đề tài Hà Anh có lẽ đến giờ gần như đã... cạn kiệt. :) Có điều, đọc lại mấy cuộc "trao đổi" đầu với Hà Anh, vẫn có cảm giác... thinh thích vì ngay khi ấy tính cách Hà Anh đã được thể hiện rất rõ, rất tập trung, tự nhiên và mạnh bạo. Với khả năng, học vấn và tầm hiểu biết rất khá, làm phỏng vấn Hà Anh, không cần phải "nhét chữ vào miệng" (kinh nghiệm của một cô bạn ký giả trong nước, thường xuyên có bài với giới ca sĩ, người mẫu thời thượng). Hà Anh cũng không né tránh bất cứ câu hỏi nào, dễ hay khó, bình thường hay "nhạy cảm", mà luôn có được những câu trả lời tự tin, quả quyết và dễ chịu.
Tiếc là Hà Anh không có dịp "tỏa sáng" khả năng ấy của cô trong cuộc thi HHHV Việt Nam này!
6. Thực ra, vẫn biết là Việt Nam mình hay mưu mẹo, sắp đặt này nọ, nhưng có lẽ cũng không cần nghĩ ngay đến chuyện giải năm nay bị mua đâu nhỉ? Hoặc, bảo BGK "mù", "điếc" cũng không thỏa đáng, vì xét về trình độ chắc họ không thể tệ hơn những người bình thường, với "lương năng bình dân", cũng nhận ra đại loại ai đẹp, ai xấu, ai xứng đáng! :)
Kết quả hoa hậu vừa rồi, rất có thể xuất phát từ một sự đồng thuận trên dưới, trên cơ sở những định kiến ngu dốt mà người Việt (trong và ngoài nước) hay gặp phải. Hà Anh cũng không cần phải tiếc vì đã bỏ công việc, thời gian... ở Anh về dự một cuộc thi mà nhiều người nhận xét là dưới tầm của cô, để rồi phải "trắng tay". Thất bại của cô, ngẫm lại, là "tất yếu" và chứng tỏ là Việt Nam vẫn là... Việt Nam :)
Chỉ ái ngại cho tân hoa hậu kiêm ca sĩ, làm sao trong trong vòng 2 tuần có đủ lực để "sánh vai với các cường quốc 5 châu", khi bản thân cô cũng thật thà thừa nhận: “Thùy Trang lâu nay chỉ có kỹ năng ca hát, nên kinh nghiệm sống, trí tuệ, kể cả ngoại ngữ cũng phải được trau dồi trong cuộc sống, đó là cả một quá trình dài, chứ không thể nhồi nhét được”.
7. Khi nãy định viết cái gì kiểu... kích động cho Minh ném đá :), nhưng nghĩ lại, ai lại thế :). Vả lại, cún phá liên hồi, không làm sao viết kích động được.
Nên, entry nghiêm túc này chỉ để Hà Anh thấy, mọi thứ đều... ổn, ở nước ta: cho dù khán giả có thể bất ngờ thì kết quả lại không hề bất ngờ với giới báo chí, thạo tin.
Thế là tốt, ổn định :)
(*) Ảnh chụp đầu năm 2007.